1.צענדליקער ייִדישע קולטור-טוער זײַנען אומגעקומען אין די טורמעס און לאַגערן.די סאָוועטישע מנהיגים האָבן געוואָלט אויסנוצן דעם מצבֿ און באַגרענעצן די ייִדישע קולטור-טעטיקייט מיט ביראָבידזשאַן.די לאָגיק איז געווען אַזאַ: די אוקראַיִנער האָבן אוקראיִנע, די גרוזינער האָבן {גרוזיע}, און די ייִדן זאָלן האָבן ביראָבידזשאַן.
אָבער די דאָזיקע סכעמע האָט מען, פֿון דעסטוועגן, ניט רעאַליזירט.ביראָבידזשאַן האָט כּמעט קיין קולטור-כּוחות ניט פֿאַרמאָגט. (פֿאָרווערטס2009.04)